Tweet
'Wetenswaardigheden' Voor jullie gelezen mijne heren. 
Leen 
'Wetens waardigheden'
Tsunami 1
Tsunami waarschuwingssysteem hebben wij er een nodig in de Noordzee?
SAMENVATTING De tsunami van tweede kerstdag heeft aan heel veel mensen het leven gekost. Om een zelfde ramp in de toekomst te voorkomen wordt er een tsunami waarschuwingssysteem aangelegd in de Indische Oceaan. Dat systeem kan een tsunami al op de oceaan opmerken zodat de kustbewoners op tijd gewaarschuwd kunnen worden. Maar zelfs zonder een tsunami waarschuwingssysteem hadden er veel minder doden kunnen zijn. Een sterke aardbeving is ook een waarschuwing dat er misschien een tsunami op komst kan zijn. En als de zee zich terug trekt, betekent dit dat er een grote golf aan komt. Veel mensen werden verrast door het water omdat ze niet wisten wat een tsunami was. Behalve een waarschuwingssysteem is dus ook voorlichting nodig.
AUTEUR Stella Kortekaas
VERSCHENEN IN Vakpagina Aardwetenschappen
TAAL Nederlands
PUBLICATIE DATUM 24 februari 2005
1 Tsunami waarschuwingssysteem.jpg
De tsunami van tweede kerstdag heeft aan heel veel mensen het leven gekost. Om een zelfde ramp in de toekomst te voorkomen wordt er een tsunami waarschuwing systeem aangelegd in de Indische Oceaan. Dat systeem kan een tsunami al op de oceaan opmerken zodat de kustbewoners op tijd gewaarschuwd kunnen worden. Maar zelfs zonder een tsunami waarschuwing systeem hadden er veel minder doden kunnen zijn. Een sterke aardbeving is ook een waarschuwing dat er misschien een tsunami op komst kan zijn. En als de zee zich terug trekt, betekent dit dat er een grote golf aan komt. Veel mensen werden verrast door het water omdat ze niet wisten wat een tsunami was. Behalve een waarschuwingssysteem is dus ook voorlichting nodig.
Voorlichting
Hoe belangrijk voorlichting is blijkt uit het verhaal van Tilly Smith. Tilly is een Engels meisje van 10 jaar, zij was met haar ouders op vakantie in Thailand. Net twee weken voor de kerstvakantie had ze op school over tsunami,s geleerd. Op 26 december, de dag van de tsunami was de familie op het strand van Maikhao op het eiland Phuket. Toen Tilly zag dat de zee zich terugtrok, herinnerde ze zich van de aardrijkskundeles dat dit betekende dat er een grote golf op komst was. Ze vertelde haar ouders wat ze had geleerd op school. Samen met haar ouders waarschuwde ze andere vakantiegangers en het hotel waar ze logeerden. De hotelmedewerkers evacueerden snel het strand en nog voordat de tsunami toesloeg was iedereen van het strand vertrokken naar hoger gelegen gebied. Door Tilly Smith was het strand van Maikhao een van de weinige stranden in Phuket waar niemand is omgekomen.
Een ander voorbeeld is de redding van alle leerlingen van een klein schooltje op het strand van Fatu Hiva, een eiland in de Stille Oceaan. Op 13 september 1999 veroorzaakte een landverschuiving op het eiland een tsunami van 10 meter hoog. Een lerares van het schooltje zag vanuit het raam in de klas dat de zee zich terugtrok. Ze reageerde meteen en vertelde alle kinderen de school aan de achterkant te verlaten en naar hoger gebied te gaan. Een paar minuten nadat de laatste leerling de school had verlaten, sloeg de tsunami toe en verwoeste de hele school. Niemand kwam daarbij om het leven.
Deze voorbeelden laten duidelijk zien hoe belangrijk het is dat mensen op de hoogte zijn van tsunamis. Helaas waren er op tweede kerstdag maar weinig mensen die wisten wat een tsunami was. Toen de zeebodem droog viel voordat de tsunami aankwam, liepen ze nieuwsgierig naar de spartelende vissen te kijken en zagen niet de enorme golf aankomen. Voorlichting is dus heel belangrijk. De Verenigde Naties wil dat alle scholen in de hele wereld tsunamis in hun lesprogramma opnemen.
Tsunami waarschuwingssysteem
Om in de toekomst beter voorbereid te zijn op een tsunami wordt er een waarschuwingssysteem gebouwd in de Indische Oceaan. Een zelfde soort tsunami-waarschuwingssysteem bestaat al in de Stille Oceaan. Het is aangelegd nadat in 1946 een aardbeving bij Alaska een tsunami veroorzaakte die 165 mensen het leven kostte. De meeste doden vielen duizenden kilometers verderop in Hawaï.
In het begin bestond dit systeem alleen uit een netwerk van seismische meetstations en waterpeil meters. De seismische stations meten aardbevingen en uit die gegevens kan worden vastgesteld hoe zwaar een aardbeving is en waar hij precies heeft plaatsvonden. De waterpeil meters zijn gewone zeespiegelhoogte meters die enkele kilometers uit de kust liggen. Zij meten een tsunami als hij dicht bij de kust komt. Om er zeker van te zijn of een gemeten aardbeving een tsunami had veroorzaakt, moest men wachten op een teken van de waterpeil-meters. Dit systeem kon wel de aardbevingen meten en de tsunami vlak bij de kust, maar niet hoeveel tsunami energie zich verplaatst naar verder gelegen gebieden. Hierdoor waren drie van de vier meldingen vals alarm.
De werking van een tsunami waarschuwingssysteem.
Drie jaar geleden is het oude systeem verbeterd met zes nieuw ontwikkelde tsunami sensoren. Deze sensoren liggen op de bodem en kunnen een tsunami midden op de oceaan opmerken. Het zijn een soort weegschalen die de druk van het water op de zeebodem meten. Als er een tsunami golf voorbij komt, neemt de hoeveelheid water boven op de sensor toe en wordt er een toename in de druk gemeten. De weegschalen zijn zo nauwkeurig dat ze zelfs op 6000 meter diepte een tsunami golf van een centimeter kunnen opmerken. Golven die ontstaan door schepen of wind worden niet gemeten omdat die een veel kortere golflengte hebben. Wanneer de sensor een tsunami meet, wordt er vanaf de zeebodem een akoestisch signaal doorgeven naar een boei aan het wateroppervlak. De boei geeft de informatie via een satelliet door naar een station aan land, van waaruit de kustplaatsen gewaarschuwd zullen worden.
Het installeren van een tsunami waarschuwingssysteem is slechts een gedeelte van de benodigde voorbereiding voor een toekomstige ramp. Het is ook heel belangrijk om een goed communicatiesysteem te hebben om zo snel mogelijk zoveel mogelijk mensen aan de kust te bereiken. Ook moeten de kustbewoners informatie krijgen over wat ze moeten doen als er een tsunami waarschuwing gegeven wordt. In landen rond de Stille Oceaan staan er borden op het strand met de tekst: "in het geval van een aardbeving, ga naar hoger gelegen gebied of landinwaarts". Evacuatieroutes zijn met bordjes en pijlen aangegeven en er worden regelmatig tsunami oefeningen gehouden.
Een tsunami waarschuwingssysteem had veel mensenlevens kunnen redden in de Indische Oceaan. Maar het werkt alleen voor gebieden die ver van het epicentrum van de aardbeving liggen. Voor Atjeh waar de tsunami enkele minuten na de aardbeving al op de kust sloeg, zou de waarschuwing te laat zijn gekomen?
Leen 'Wetens waardigheden'
Tsunami 1
Tsunami waarschuwingssysteem hebben wij er een nodig in de Noordzee?
SAMENVATTING De tsunami van tweede kerstdag heeft aan heel veel mensen het leven gekost. Om een zelfde ramp in de toekomst te voorkomen wordt er een tsunami waarschuwingssysteem aangelegd in de Indische Oceaan. Dat systeem kan een tsunami al op de oceaan opmerken zodat de kustbewoners op tijd gewaarschuwd kunnen worden. Maar zelfs zonder een tsunami waarschuwingssysteem hadden er veel minder doden kunnen zijn. Een sterke aardbeving is ook een waarschuwing dat er misschien een tsunami op komst kan zijn. En als de zee zich terug trekt, betekent dit dat er een grote golf aan komt. Veel mensen werden verrast door het water omdat ze niet wisten wat een tsunami was. Behalve een waarschuwingssysteem is dus ook voorlichting nodig.
AUTEUR Stella Kortekaas
VERSCHENEN IN Vakpagina Aardwetenschappen
TAAL Nederlands
PUBLICATIE DATUM 24 februari 2005
1 Tsunami waarschuwingssysteem.jpg
De tsunami van tweede kerstdag heeft aan heel veel mensen het leven gekost. Om een zelfde ramp in de toekomst te voorkomen wordt er een tsunami waarschuwing systeem aangelegd in de Indische Oceaan. Dat systeem kan een tsunami al op de oceaan opmerken zodat de kustbewoners op tijd gewaarschuwd kunnen worden. Maar zelfs zonder een tsunami waarschuwing systeem hadden er veel minder doden kunnen zijn. Een sterke aardbeving is ook een waarschuwing dat er misschien een tsunami op komst kan zijn. En als de zee zich terug trekt, betekent dit dat er een grote golf aan komt. Veel mensen werden verrast door het water omdat ze niet wisten wat een tsunami was. Behalve een waarschuwingssysteem is dus ook voorlichting nodig.
Voorlichting
Hoe belangrijk voorlichting is blijkt uit het verhaal van Tilly Smith. Tilly is een Engels meisje van 10 jaar, zij was met haar ouders op vakantie in Thailand. Net twee weken voor de kerstvakantie had ze op school over tsunami,s geleerd. Op 26 december, de dag van de tsunami was de familie op het strand van Maikhao op het eiland Phuket. Toen Tilly zag dat de zee zich terugtrok, herinnerde ze zich van de aardrijkskundeles dat dit betekende dat er een grote golf op komst was. Ze vertelde haar ouders wat ze had geleerd op school. Samen met haar ouders waarschuwde ze andere vakantiegangers en het hotel waar ze logeerden. De hotelmedewerkers evacueerden snel het strand en nog voordat de tsunami toesloeg was iedereen van het strand vertrokken naar hoger gelegen gebied. Door Tilly Smith was het strand van Maikhao een van de weinige stranden in Phuket waar niemand is omgekomen.
Een ander voorbeeld is de redding van alle leerlingen van een klein schooltje op het strand van Fatu Hiva, een eiland in de Stille Oceaan. Op 13 september 1999 veroorzaakte een landverschuiving op het eiland een tsunami van 10 meter hoog. Een lerares van het schooltje zag vanuit het raam in de klas dat de zee zich terugtrok. Ze reageerde meteen en vertelde alle kinderen de school aan de achterkant te verlaten en naar hoger gebied te gaan. Een paar minuten nadat de laatste leerling de school had verlaten, sloeg de tsunami toe en verwoeste de hele school. Niemand kwam daarbij om het leven.
Deze voorbeelden laten duidelijk zien hoe belangrijk het is dat mensen op de hoogte zijn van tsunamis. Helaas waren er op tweede kerstdag maar weinig mensen die wisten wat een tsunami was. Toen de zeebodem droog viel voordat de tsunami aankwam, liepen ze nieuwsgierig naar de spartelende vissen te kijken en zagen niet de enorme golf aankomen. Voorlichting is dus heel belangrijk. De Verenigde Naties wil dat alle scholen in de hele wereld tsunamis in hun lesprogramma opnemen.
Tsunami waarschuwingssysteem
Om in de toekomst beter voorbereid te zijn op een tsunami wordt er een waarschuwingssysteem gebouwd in de Indische Oceaan. Een zelfde soort tsunami-waarschuwingssysteem bestaat al in de Stille Oceaan. Het is aangelegd nadat in 1946 een aardbeving bij Alaska een tsunami veroorzaakte die 165 mensen het leven kostte. De meeste doden vielen duizenden kilometers verderop in Hawaï.
In het begin bestond dit systeem alleen uit een netwerk van seismische meetstations en waterpeil meters. De seismische stations meten aardbevingen en uit die gegevens kan worden vastgesteld hoe zwaar een aardbeving is en waar hij precies heeft plaatsvonden. De waterpeil meters zijn gewone zeespiegelhoogte meters die enkele kilometers uit de kust liggen. Zij meten een tsunami als hij dicht bij de kust komt. Om er zeker van te zijn of een gemeten aardbeving een tsunami had veroorzaakt, moest men wachten op een teken van de waterpeil-meters. Dit systeem kon wel de aardbevingen meten en de tsunami vlak bij de kust, maar niet hoeveel tsunami energie zich verplaatst naar verder gelegen gebieden. Hierdoor waren drie van de vier meldingen vals alarm.
De werking van een tsunami waarschuwingssysteem.
Drie jaar geleden is het oude systeem verbeterd met zes nieuw ontwikkelde tsunami sensoren. Deze sensoren liggen op de bodem en kunnen een tsunami midden op de oceaan opmerken. Het zijn een soort weegschalen die de druk van het water op de zeebodem meten. Als er een tsunami golf voorbij komt, neemt de hoeveelheid water boven op de sensor toe en wordt er een toename in de druk gemeten. De weegschalen zijn zo nauwkeurig dat ze zelfs op 6000 meter diepte een tsunami golf van een centimeter kunnen opmerken. Golven die ontstaan door schepen of wind worden niet gemeten omdat die een veel kortere golflengte hebben. Wanneer de sensor een tsunami meet, wordt er vanaf de zeebodem een akoestisch signaal doorgeven naar een boei aan het wateroppervlak. De boei geeft de informatie via een satelliet door naar een station aan land, van waaruit de kustplaatsen gewaarschuwd zullen worden.
Het installeren van een tsunami waarschuwingssysteem is slechts een gedeelte van de benodigde voorbereiding voor een toekomstige ramp. Het is ook heel belangrijk om een goed communicatiesysteem te hebben om zo snel mogelijk zoveel mogelijk mensen aan de kust te bereiken. Ook moeten de kustbewoners informatie krijgen over wat ze moeten doen als er een tsunami waarschuwing gegeven wordt. In landen rond de Stille Oceaan staan er borden op het strand met de tekst: "in het geval van een aardbeving, ga naar hoger gelegen gebied of landinwaarts". Evacuatieroutes zijn met bordjes en pijlen aangegeven en er worden regelmatig tsunami oefeningen gehouden.
Een tsunami waarschuwingssysteem had veel mensenlevens kunnen redden in de Indische Oceaan. Maar het werkt alleen voor gebieden die ver van het epicentrum van de aardbeving liggen. Voor Atjeh waar de tsunami enkele minuten na de aardbeving al op de kust sloeg, zou de waarschuwing te laat zijn gekomen?
Reactie